Levensverhaal
Hasebroeklaan 13

Als beroep van Sigfried Mathijs Cohen staat genoteerd: correspondent bij een meubelfabriek. Hij is op 28 mei 1931 in Amsterdam getrouwd met Elisabeth Wijsenbeek. Een jaar later, op 12 mei 1932, is hun dochter Johanna Rosette geboren. Het gezin kwam op 1 juli 1939 vanuit Amsterdam in Bilthoven wonen hier in de Hasebroeklaan nummer13. Zij hebben hier gewoond tot juni 1942. In 1941 zochten zij een vakantieadres en plaatsen daarvoor een advertentie in het Het Joodsche Weekblad van 27-6-1941met als tekst:

Liberaal Israelitisch echtpaar, met dochtertje van 9 jaar, zoekt voor de maand augustus pension op goeden stand. Brieven met prijsopgave: Cohen, Hasebroeklaan 13, Bilthoven

De Joden in Nederland kregen in1941 steeds meer te maken met vrijheid beperkende maatregelen. Medio 1942 werden de Joodse inwoners van de gemeente De Bilt verplicht naar Amsterdam te verhuizen en werden zij daar in het bevolkingsregister ingeschreven. In Amsterdam kregen zij te maken met vergaande vrijheids beperkende maatregelen. Na een oproep zich te melden , na een huiszoeking of na een razzia werd voor hen Kamp Westerbork het volgende station op de weg naar de ondergang. Of ook het gezin Cohen naar Amsterdam is gegaan is onduidelijk, er is althans van hen daar geen inschrijving in het bevolkingsregister terug te vinden. Op de persoonskaarten die in Jaglust, ons gemeentehuis, bewaard zijn gebleven staat eind 1942 de afkorting VOW genoteerd. Die afkorting stond voor: vertrokken onbekend waarheen.

Wat er met hen is voorgevallen in de periode vanaf juni 1942 hebben we niet kunnen achterhalen. Mogelijk hebben zij ondergedoken gezeten. Hoe het ook zij, op 31 juli 1943 zijn zij in Kamp Westerbork aangekomen. Opgepakte onderduikers werden aangemerkt als strafgeval en kwamen in Kamp Westerbork terecht in de zgn. strafbarak en werden versneld op transport gesteld. Ik heb niet kunnen achterhalen of het gezin Cohen in de strafbarak heeft gezeten maar zij zijn wel al snel op transport gesteld. De namen Sigfried Mathijs Cohen, Elizabeth Minnette Henriette Cohen-Wijsenbeek en  Johanna Rosette Cohen vinden we terug op de transportlijst van 24 augustus van Westerbork naar Auschwitz. Verdere documentatie ontbreekt en we moeten aannemen dat zij op 27 augustus direct na aankomst in Auschwitz in de gaskamers vermoord, 51, 50 en11 jaar oud.

Johanna Rosette is mogelijk te zien op een klassenfoto van de kleuterklas van de Montessorischool in Amsterdam. In de Hollandse Schouwburg in Amsterdam staat als herdenkingsmonument aan de Jodenvervolging het kunstwerk In Memoriam, vervaardigd door Willem Volkersz.  In dit werk zijn een aantal gestileerde koffers opgenomen met daarop namen van joodse slachtoffers. Op één van die koffers vinden we de naam Johanna Rosette Cohen terug.

Tot op heden heb ik geen nabestaanden kunnen traceren. Vader Sigfried had een broer Albert Emanuel Cohen en deze heeft de oorlog overleefd. Hij is in 1970 overleden en blijkens zijn overlijdensadvertentie had hij kinderen en kleinkinderen. Het is echter nog niet gelukt met één van hen in contact te komen.

Naar aanleiding van de aankondiging van de onthulling vandaag van deze struikelstenen, heeft een buurtbewoners contact met ons gezocht. Zij heeft Johanna Rosette mogelijk gekend. Al met al is het verhaal van het gezin Cohen in de Hasebroeklaan nog niet volledig geschreven.

Met de plaatsing van deze struikelstenen en met het vertellen van het verhaalwillen wij eraan bijdragen dat Sigfried Mathijs Cohen, Elisabeth Minette Henriette Cohen-Wijsenbeek en Johanna Rosette Cohen en het onvoorstelbaar grote onrecht dat hen is aangedaan niet in de vergetelheid verdwijnen.