Esther Emma Aron-Zuckermann is in 1933 vanuit Hamburg naar Nederland gevlucht. In 1939 heeft haar zoon Manfred Aron (geboren 1893) zich bij haar gevoegd. In Bilthoven heeft zij op verschillende adressen gewoond, waarschijnlijk steeds op pension. Zo woonde zij op Rembrandtlaan 65, Beethovenlaan 8, Paulus Potterlaan 20 en als laatste vanaf 10 april 1941 in de Overboslaan nummer 50. Ook haar zoon Manfred werd op die datum ingeschreven op dat adres. Mevrouw Meulmeester was hier de hoofdbewoonster en heeft later meerdere joodse onderduikers in haar huis een schuilplaats geboden.

De Joden in Nederland werden in 1941 steeds meer in hun vrijheden beperkt. Medio 1942 werden de joodse inwoners van de gemeente De Bilt verplicht naar Amsterdam te verhuizen. Daar kregen zij te maken met steeds verdergaande vrijheidsbeperkende maatregelen. Na een oproep zich te melden, na een huiszoeking of na een razzia, werd Kamp Westerbork voor hen het volgende station op weg naar de ondergang. Zo is het Esther Emma Aron-Zuckermann ook vergaan.

Op 23 september 1942 wordt zij ingeschreven in Amsterdam, Roerstraat 111 twee hoog en in december op het adres Uiterwaardestraat 75 drie hoog. Wanneer zij naar Kamp Westerbork is gedeporteerd is niet gedocumenteerd, maar we komen haar naam tegen op een lijst van personen die op 23 maart 1943 vanuit Westerbork naar Sobibor zijn getransporteerd. Drie dagen in een met mensen volgepropte veewagen opgesloten zitten, moet een mensonterende tocht geweest zijn. Van dit transport zijn er geen overlevenden bekend. Aangenomen wordt dat allen direct na aankomst op 26 maart 1943 in de gaskamers zijn vermoord. Zo dus ook Ester Emma Aron-Zuckermann, 79 jaar oud.

Haar zoon Manfred was in de vooroorlogse jaren leraar bij de joodse gemeente te Wiesbaden. In 1939 vluchtte hij naar Nederland en werd de onbenoemde rabbijn van de vele joodse vluchtelingen uit Duitsland. Toen in 1942 de situatie voor Joden te gevaarlijk werd, kreeg hij van Rein van der Haar uit De Bilt het dringende advies onder te duiken en is hij tijdelijk ondergedoken bij Willem Mekking (zie ook Parklaan 25). Om hem te kunnen overbrengen naar Mekking had Rein van der Haar hem met klem opgedragen zijn baard af te scheren, omdat men hem anders gemakkelijk zou herkennen. Onder protest heeft hij dat gedaan.

In het huis van mevrouw Meulmeester is vervolgens door een timmerman een schuilplaats gemaakt, waarna Manfred weer terugkwam. Later heeft hij beschreven hoe hij zich als er gevaar dreigde, achter een hoge wascommode moest schuilhouden in een muurnis van circa 100 cm hoog, 80 cm lang en 50 cm breed. De familie Mensonides die hier van 1959 tot 2009 woonde, heeft later bij een verbouwing deze schuilplek teruggevonden. In 1944 heeft ook Salomon Heertjes, de opperrabbijn van Noord-Brabant, Zeeland en Limburg, samen met zijn vrouw Martha Heertjes-Meijer ondergedoken gezeten bij mevrouw Meulmeester. Dat zijn dus twéé rabbijnen op één adres. Gelukkig hebben zij alle drie de oorlog overleefd.

Tot 1950 heeft Manfred Aron in de Overboslaan gewoond. Hij werd daarna benoemd tot voorganger van de joodse gemeente in Frankfurt. In 1961 keerde hij weer terug naar Bilthoven waar hij in 1969 is overleden. Buurtbewoners herinnerden zich hem als een charismatische joodse man met een indrukwekkend grote baard. Hij is begraven in Jeruzalem.

 ET

Levensverhaal
Overboslaan 50

Hier woonde

 Esther Emma Aron - Zuckermann, geboren Hamburg 20 aug 1863 - vermoord 26 maart 1943 Sobibor