Verslag en bijdragen symposium over Judith Mendes da Costa
Stichting Struikelstenen De Bilt
Op donderdag 25 augustus werd op het terrein van Berg en Bosch een struikelsteen geplaatst voor Judith Mendes da Costa. Voorafgaand vindt in De Kapel een minisymposium plaats dat bezocht werd door 70 mensen.
Judith Mendes da Costa was kloosterlinge van de Orde Dominicanessen en woonde in het klooster dat hoorde bij het Sanatorium Berg en Bosch. In 1942 deed aartsbisschop de Jong een herderlijk schrijven uitgaan waarin hij stelling nam tegen de Jodenvervolging. Als represaille werden 200 katholieke joden
opgepakt en naar Kamp Westerbork gebracht onder wie Judith Mendes da Costa. Omdat zij van Joods-Portugese afkomst was werd zij als een van de weinigen weer vrijgelaten en keerde zij terug naar het klooster in Bilthoven. In opdracht van de priorin heeft zij daarna haar levensverhaal opgeschreven. Dit document is bewaard gebleven en biedt een interessante inkijk in de keuzes die zij heeft gemaakt en is daarnaast ook een ooggetuigenverslag van haar deportatie. In 1944 werd zij voor de tweede keer opgepakt en vond zij uiteindelijk de dood in Auschwitz.
Op 25 september spraken achtereenvolgens Evert Theunissen, onderzoeker en bestuurslid van struikelstenen De Bilt, Dr. Theo Salemink, emeritus universitair docent Katholieke Theologische Universiteit Utrecht/Tilburg en Dr. P. Hamans, priester van het bisdom Roermond.
Evert Theunissen nam ons mee in een korte historische schets van het Sanatorium Berg en Bosch. De heer Salemink over de relatie tussen de Nederlandse Katholieken en Joden voor en tijdens de oorlog en in het bijzonder de gebeurtenissen die plaatsvonden na het herderlijk schrijven van Kardinaal De Jong.
Dr. P. Hamans, nam ons mee in het levensverhaal van Judith Mendes de Costa
Na afloop hiervan werd de struikelsteen voor Judith Mendes da Costa voor de ingang van het voormalige klooster onthuld door zuster Regina van de orde van de Dominicanessen congregatie van de heilige Catharina van Siena (de orde van Judith Mendes da Costa) samen met mevrouw Tiny Middleton van de Liberaal Joodse gemeenschap Utrecht en tevens bestuurlid van struikelstenen De Bilt.
Hierna legde de orde bloemen voor Judith Mendes da Costa. Tiny Middleton zong vervolgens Psalm 121 in het Hebreeuws en las hierna de tekst voor in het Nederlands. Aansluitend bad Monseigneur Haman het Onze Vader met ons. Alle aanwezigen konden na afloop, uit respect een witte kiezelsteen leggen bij de struikelsteen voor Judith Mendes da Costa.
Onderstaand vindt u de bijdragen van Evert theunissen, Dr Salemink en Monseigneur Hamans