Levensverhaal
Blauwkapelseweg 25

Hier woonde

Johanna de Hes - Drukker, geboren Amsterdam 22-11-1880 - vermoord 19-2-1943 Auschwitz

Johanna Drukker is geboren in Amsterdam in het jaar 1880. Zij was alleenstaand en wij hebben niet kunnen achterhalen wat haar beroep is geweest. Op 11 november 1936 treedt zij op 56-jarige leeftijd in het huwelijk met de weduwnaar Leonard de Hes. Voor hem is dat een tweede huwelijk, zijn eerste vrouw Davida van Embden, is in 1933 in Zeist overleden. Op 13 augustus 1938 gaat het echtpaar de Hes-Drukker vanuit Zeist, als eerste bewoners aan de Blauwkapelseweg 25 in de Bilt wonen.  Leonard de Hes overlijdt op 13 okt 1939 op 65-jarige leeftijd.

De Joden in Nederland werden in 1941 steeds meer in hun vrijheden beperkt. Een schrijnend en bizar voorbeeld daarvan ligt in het archief van onze gemeente. Op 22 april 1942 komt er een brief binnen van het secretariaat van de Provincie gericht aan het gemeentebestuur. In de brief staat:  

De Duitse autoriteiten delen mij het volgende mee. Dan volgt een tekst in het Duits die in vertaling luidt:

In de gemeente De Bilt bevindt zich een park, het zogenaamde “Boetzelaarspark”. Bij één ingang bevindt zich een bord met “ voor Joden verboden” aan de andere ingang niet. In dit park gaan altijd nog Joden wandelen, onder andere dagelijks de Jodin de Hes -Drukker, woonachtig in De Bilt, Blauwkapelseweg 25. Ik zal u zeer tot dank verplicht zijn, als u het gemeentebestuur van De Bilt zou laten weten dat ook zij zich hebben te houden aan de Duitse voorschriften “ De brief gaat dan verder in het Nederlands met: Ik zal het op prijs stellen uw meening omtrent het bovenstaande te vernemen.

Ondertekend door de Commissaris der Provincie. Je krijgt bij het lezen van deze brief een beeld van verklikkers die moeten hebben rondgelopen.

Medio 1942 werden de Joodse inwoners van de gemeente De Bilt verplicht naar Amsterdam te verhuizen. In Amsterdam kregen zij te maken met verdergaande vrijheid beperkende maatregelen. Na een oproep zich te melden, na een huiszoeking of na een razzia werd voor hen Kamp Westerbork, het volgende station op de weg naar de ondergang. Zo is het ook Johanna de Hes-Drukker vergaan. Op 15 september 1942 verhuist zij maar Amsterdam, Zuider Amstellaan 101.  Zuider Amstellaan 101 was een pension waar vele Joden hun laatste adres hadden. Het liberaal Israëlitische gezin Wouthuijzen bood daar pension aan. Op 10 februari 1943 komt zij aan in Westerbork en wordt al snel daarna op 16 februari 1943, op transport gesteld naar Auschwitz. Waarschijnlijk direct na aankomst op 19 februari 1943, wordt Johanna de Hes Drukker daar vermoord in de gaskamer, 62 jaar oud.

Wij hebben geen nabestaanden kunnen achterhalen. De huizen Blauwkapelseweg 23 en 25 waren beide in haar bezit en worden als geconfisqueerd vastgoed verkocht. Nummer 23 wordt op 8 nov 1942 voor 11.000 gulden verkocht en nummer 25 op 30 april 1943 voor hetzelfde bedrag.

ET

Sruikelsteenlegging op 1 september 2021

foto: Donald Noorhoff